Op verzoek van de gemeente Oost Gelre voor een bijlage over armoede
Helaas! Het is een uitdrukking in onze taal die eigenlijk niet zou mogen bestaan: stille armoede. Voor veel mensen is het iedere maand een hele klus om rond te komen met de beschikbare middelen. Erover spreken? Liever niet. Want het voelt minderwaardig om daarover aan de bel te trekken, bij bijv. een gemeente, hulpinstanties, kerken of de inmiddels onmisbare voedselbank. Schaamte die zorgt voor stil zwijgen, stille armoede. Dit komt (er kan van alles gebeuren in het leven) in allerlei kringen voor! Maar er is een groot verschil tussen ‘leven in armoede’ of ‘armoedig leven’. Het is bewonderenswaardig hoe mensen soms ondanks een heel beperkt budget heel veel uit het leven weten te halen en met opgeheven hoofd door het leven gaan. Daar past alleen diep respect!
Maar toch. Het zou niet mogen bestaan, zowel de stilte niet als de armoede niet. Stille armoede? Wat armoedig is? Armoedig is dat een landelijke overheid taken (zoals de jeugdzorg) bij de provinciale – of lokale overheid over de schutting gooit maar dan wél met minder geld. Het gevolg is dat vaak de meest kwestbare bevolkinsgroepen minder beschutting krijgen. En dat met alle maatschappelijke onvrede schuttingtaal toeneemt en steeds meer gedoogd lijkt te worden. Van ‘over de schutting’ naar ‘minder beschutting’ naar ‘schuttingtaal’. Dat moeten we toch niet willen!
Wat armoedig is? We leven in een land waarin grote bedrijven fors betalen om mazen in de belastingwet te ontdekken. Wat armoedig is? We leven in een wereld waar rijken steeds rijker worden en armen steeds armer! Dat veel van die toegenomen rijkdom stilzwijgend wordt bijgeschreven is armoedig. De gedachte dat ieder mens verantwoordelijk is voor het eigen geluk en welvaart heeft heel veel stuk gemaakt. Het is een illusie, omdat niet iedereen gelijke mogelijkheden en middelen heeft. Dat mensen en bedrijven niet hun verantwoordelijk nemen om te werken aan een meer gelijkwaardige en menswaardige wereld is pas échte armoede! Stille armoede! Wie zwijgt stemt toe…