De herfst is weer aangebroken. Dat betekent: mist over de velden, de gordijnen ’s avonds dicht, oktoberstormen (liever niet teveel!) én… stamppot! Wat mij betreft altijd lekker, als de regen tegen de ruiten slaat, is hutspot. Een onmisbaar bestanddeel hiervoor is wortels. Zonder die wortels hou je alleen wat gekookte aardappelen en uien over. Niet echt heel smakelijk. Ik moest er aan denken toen ik bezig was met de voorbereiding van een bijzondere kerkdienst (‘daarover later meer’).
Want eigenlijk is het leven ook één grote stamppot. In de Achterhoek klinkt het al snel “Waor bun i’j der ene van?” Waar liggen je ‘roots’, je wortels, als mens? Als mensen hun wortels kwijtraken (of missen) kunnen ze ontworteld raken. Het gevoel kunnen hebben je nergens thuis te voelen. Daarom vinden we het als Johanneskerk belangrijk om samen te werken aan een omgeving waar je je thuis kunt voelen, wat je achtergrond of levensverhaal ook is. Want we geloven in de boodschap van een God die zegt: je bent gezien, je mag er zijn, een door mij geliefd mens.
Als kerk liggen onze wortels in de Joodse achtergrond. En op dat punt past een christelijke kerk zeker bescheidenheid. Waar kerken zich opwierpen als het nieuwe volk Israël was dat vaak het begin van de zwartste bladzijden uit de geschiedenis. En wat zou het een zegen zijn als we ook als samenleving meer bescheidenheid zouden kennen. Want verharding en elkaar de maat nemen neemt hand over hand toen, met de ‘social media’ in de meest a-sociale uitingsvormen. We maken er een potje van; stamppot wordt stampij!
Ik wil op dat punt toch even de lijn van het voorbeeld van de hutspot doortrekken. Vooral degenen die zich als de grootste eigenheimers presenteren en roeptoeteren (of twitteren) over het belang van onze Hollandse wortels zijn de grootste piepers als er andere smaken op de markt komen. Deze zelf benoemde hoeders van “onze” Joods Christelijke cultuur zouden er goed aan doen te kijken wat er in Tenach en Nieuwe Testament gezegd wordt.
Dat is niet: ‘Ons land is vol!’ Of dat asielzoekers zich moeten aanpassen, met als 11e gebod: ‘Gij zult hutspot eten!’ In het Jodendom is het een klassieke drieslag om juist zorg te dragen voor de ‘weduwe, de wees en de vreemdeling die in uw poorten is’. Bedenk dat je ooit zelf slaaf was in een vreemd land.